In Nederland is de gemiddelde leeftijd waarop vrouwen hun eerste kind krijgen de afgelopen decennia flink gestegen. In 2024 ligt deze leeftijd op 30,4 jaar, tegenover 30,3 jaar in 2023. Deze trend is al sinds de jaren 70 zichtbaar, toen vrouwen gemiddeld nog op 24,3-jarige leeftijd voor het eerst moeder werden. Moderne keuzes rondom opleiding, werk en relaties zorgen ervoor dat veel vrouwen pas op latere leeftijd voor het eerst zwanger raken. Ook ontwikkelingen in medische technologie dragen hieraan bij.
Waarom vrouwen steeds later moeder worden
Het patroon van steeds later zwanger worden lijkt in eerste instantie een persoonlijke keuze, maar er zitten meerdere maatschappelijke en economische oorzaken achter. Vrouwen kiezen vaker voor studie, persoonlijke ontwikkeling en carrière en hebben daardoor minder haast om jong aan kinderen te beginnen. Bovendien spelen financiële onzekerheid, woningnood en het langer alleenstaand zijn ook een rol. De gemiddelde leeftijd van vrouwen bij hun eerste kind blijft daardoor stijgen.
Wat is de gemiddelde leeftijd waarop vrouwen in Nederland hun eerste kind krijgen?
De gemiddelde leeftijd waarop vrouwen in Nederland hun eerste kind krijgen is in 2024 30,4 jaar.
Dit cijfer laat zien dat het moederschap in Nederland later begint dan enkele decennia geleden. In 2000 was de gemiddelde leeftijd voor het eerst moeder worden nog 29,1 jaar. In de jaren 70 lag dit zelfs op slechts 24,3 jaar. De stijging verloopt gestaag en consistent, jaar na jaar.
In vergelijking met het Europese gemiddelde (29,7 jaar) zijn Nederlandse vrouwen iets ouder bij hun eerste geboorte. Alleen in landen zoals Italië (31,7 jaar) en Spanje (31,6 jaar) ligt deze leeftijd nog hoger. De trend geldt dus op brede schaal in Europa.
Waarom stellen vrouwen het moederschap uit?
Vrouwen stellen het moederschap steeds vaker uit vanwege persoonlijke ontwikkeling, werk en economische overwegingen.
Veel vrouwen kiezen ervoor om eerst een opleiding af te ronden en carrière op te bouwen voordat ze aan kinderen beginnen. Daarnaast vormen financiële onzekerheden, zoals hoge woonlasten of tijdelijke contracten, een drempel om vroeg in het leven een gezin te stichten.
Ook het vinden van een geschikte partner speelt een rol. Het komt vaker voor dat stellen pas op latere leeftijd financieel stabiel zijn of zich emotioneel klaar voelen voor een kind. Dankzij medische ondersteuning zoals IVF voelt de biologische klok bovendien minder dwingend dan vroeger.
Hoe verhoudt Nederland zich tot andere Europese landen?
Nederlandse vrouwen krijgen gemiddeld iets later dan de meeste Europese vrouwen hun eerste kind.
In de EU ligt de gemiddelde leeftijd voor een eerste kind op 29,7 jaar. Met 30,4 jaar zitten Nederlandse vrouwen daar net boven, maar Italië en Spanje gaan ons nog voor met gemiddelden van respectievelijk 31,7 en 31,6 jaar.
Deze landen hebben te maken met vergelijkbare factoren als Nederland: goede opleidingsmogelijkheden, carrièremogelijkheden, economische uitdagingen en een uitgebreid aanbod aan vruchtbaarheidszorg. Daardoor ontstaat ook daar een trend richting latere gezinsvorming.
Wat is de invloed van medische technologie op de keuze om later kinderen te krijgen?
De beschikbaarheid van medische technologieën zoals IVF maakt het voor vrouwen mogelijk om later kinderen te krijgen.
Door technieken als IVF, ICSI en eicel-invriezing kunnen vrouwen vruchtbaarheidsproblemen deels opvangen als ze op hogere leeftijd voor het eerst zwanger proberen te worden. Dit geeft hen meer vrijheid om het moederschap uit te stellen.
Wel is het belangrijk om te beseffen dat succespercentages van zulke behandelingen dalen met de leeftijd. Medisch ingrijpen biedt kansen, maar garandeert geen zwangerschap. Daarom blijft het belangrijk om tijdig medische informatie in te winnen bij een kinderwens op latere leeftijd.
Is het aantal geboorten in Nederland gestegen of gedaald?
Het totale aantal geboorten in Nederland is in 2024 licht gestegen vergeleken met het jaar ervoor.
In 2024 werden 165.404 kinderen geboren, tegenover 164.487 in 2023. Hoewel dit een lichte stijging is, zegt het niet alles over het grotere plaatje. Want het gemiddeld aantal kinderen per vrouw daalt al jaren en is gedaald van 1,68 in 2014 naar 1,43 in 2024.
Deze daling wijst op een structurele verandering: steeds minder vrouwen krijgen meerdere kinderen. Het combineren van werk, zorgtaken en de hoge kosten van levensonderhoud spelen hierbij een duidelijke rol.
Hoeveel ouder zijn vaders gemiddeld dan moeders bij het eerste kind?
Vaders zijn bij de geboorte van hun eerste kind gemiddeld 2,5 jaar ouder dan moeders.
Als moeders gemiddeld 30,4 jaar zijn, betekent dit dat vaders bij hun eerste kind gemiddeld zo’n 32,9 jaar oud zijn. Deze leeftijdsverschillen zijn al langere tijd stabiel en worden beïnvloed door relatievormen en maatschappelijke patronen.
Mannen richten zich vaak iets later op gezinsvorming. Ook komt het geregeld voor dat vrouwelijke partners iets jonger zijn dan hun mannelijke partners, wat het verschil verklaart.
Wat vind jij van deze trend?
De cijfers zijn duidelijk: vrouwen in Nederland krijgen op steeds latere leeftijd hun eerste kind. Misschien herken je jezelf hierin. Wat zijn jouw plannen of ervaringen rond ouderschap? Heb je bewust gewacht, of voelde je juist druk? Laat het ons weten in de reacties hieronder.
Geef een reactie