In Nederland hebben werkende ouders het recht op ouderschapsverlof totdat hun kind 8 jaar oud is. Dat betekent dat je, als ouder, tot de 8e verjaardag van je kind verlof kunt opnemen om meer tijd met je kind door te brengen. Ouderschapsverlof is bedoeld om ouders te helpen in de balans tussen werk en privéleven, vooral in de drukke en intensieve eerste jaren van het ouderschap. Maar hoe zit het precies met dit verlof? Hoeveel weken kun je opnemen, tot wanneer kan dat, en hoe zit het met de betaling?
Wat je moet weten over ouderschapsverlof in Nederland
Het ouderschapsverlof in Nederland is een recht waar elke ouder aanspraak op kan maken, mits je in loondienst bent. Daarbij is het goed om te weten dat ouderschapsverlof niet automatisch toegekend wordt; je moet het actief aanvragen bij je werkgever. Er zitten duidelijke regels aan vast, van lengte van het verlof tot het moment waarop je het opneemt. Hieronder geven we antwoord op veelgestelde vragen over dit onderwerp.
Tot welke leeftijd kun je ouderschapsverlof opnemen?
Je kunt ouderschapsverlof opnemen tot de 8e verjaardag van je kind.
Na de 8e verjaardag van je kind vervalt het wettelijke recht om ouderschapsverlof op te nemen. Het is dus belangrijk om het verlof tijdig aan te vragen en goed te plannen. Heb je meerdere kinderen, dan geldt dit recht voor elk kind afzonderlijk.
Ouders kunnen zelf bepalen hoe zij het verlof spreiden, zolang het maar binnen de termijn van 8 jaar valt. Veel ouders kiezen ervoor om het verlof deels meteen op te nemen na de geboorte, en een deel later, bijvoorbeeld bij belangrijke fases in de ontwikkeling van het kind.
Hoeveel weken ouderschapsverlof heb je recht op?
Je hebt recht op maximaal 26 keer het aantal uren dat je per week werkt.
Werk je bijvoorbeeld 32 uur per week, dan heb je in totaal recht op 832 uur ouderschapsverlof. Dit hoef je niet in één keer op te nemen, maar mag je verspreid over de jaren tot de 8e verjaardag van je kind inzetten. Je kunt bijvoorbeeld één dag per week thuisblijven en zo het verlof spreiden over lange tijd.
Beide ouders hebben elk afzonderlijk recht op 26 keer hun eigen arbeidsduur. Werk je dus allebei, dan kun je samen flink wat tijd doorbrengen met je kind zonder dat je direct hoeft te stoppen met werken.
Welke delen van het ouderschapsverlof zijn betaald?
Van de 26 weken ouderschapsverlof zijn 9 weken betaald, mits je deze opneemt binnen het eerste levensjaar van je kind.
Voor deze 9 weken krijg je een uitkering van 70% van je dagloon, met een maximum tot het wettelijk vastgestelde bedrag. Dit betaalde deel is bedoeld om ouders te stimuleren meer betrokken te zijn in de eerste levensfase van hun kind en versterkt de positie van vaders en moeders gelijkwaardig.
Als je de 9 weken niet opneemt binnen het eerste jaar na de geboorte, vervalt het recht op betaling. De resterende 17 weken mag je nog steeds opnemen, maar dan zijn deze onbetaald.
Wat als je een meerling hebt?
Bij een meerling heb je per kind afzonderlijk recht op ouderschapsverlof.
Dat betekent dat als je bijvoorbeeld een tweeling hebt, je voor ieder kind recht hebt op 26 keer je werkweek. Heb je een werkweek van 36 uur, dan krijg je 2 x 936 uur, oftewel 1.872 uur aan ouderschapsverlof. Dit biedt meer ruimte aan ouders van meerdere kinderen tegelijk.
Ook het betaalde deel geldt per kind. Dus voor elk kind kun je apart 9 weken betaald opnemen, mits je dit per kind binnen het eerste levensjaar doet.
Moet je ouderschapsverlof aanvragen of krijg je het automatisch?
Je moet ouderschapsverlof minimaal twee maanden van tevoren schriftelijk aanvragen bij je werkgever.
Het verlof gaat niet automatisch in. Je moet als ouder aan je werkgever laten weten wanneer je het verlof wil opnemen én hoe je dat precies wil indelen. Je kunt bijvoorbeeld aanvragen om één dag per week verlof te nemen, of om een paar maanden voltijd thuis te blijven.
De werkgever mag in principe het verzoek niet weigeren, tenzij er zwaarwegende bedrijfsbelangen zijn. In dat geval kan je werkgever alleen de gewenste indeling aanpassen, niet het verlof zelf weigeren.
Wat als je een partner hebt, hoe is dat dan geregeld?
Beide ouders hebben afzonderlijk recht op ouderschapsverlof, ongeacht hun werktijd of inkomen.
Dit betekent dat zowel de vader als de moeder, of beide partners in een andere gezinsvorm, zelfstandig gebruik kunnen maken van hun recht op ouderschapsverlof. Het is geen gezamenlijk recht dat verdeeld moet worden, maar een individueel recht.
In de praktijk kun je als ouders afstemmen wie wanneer verlof opneemt. Zo kun je elkaar afwisselen of overlappen, afhankelijk van jullie werksituaties en wensen rondom de zorg.
Kan ouderschapsverlof flexibel worden opgenomen?
Ja, ouderschapsverlof mag flexibel worden ingevuld, zolang het in overleg met de werkgever gaat.
Je mag ouderschapsverlof gespreid opnemen: fulltime, parttime, in halve dagen of op basis van blokken. Dit geeft ouders veel ruimte om werk en gezin te combineren op een manier die past bij hun situatie.
Een veelgekozen vorm is bijvoorbeeld één dag per week ouderschapsverlof opnemen over een langere periode. Werkgevers zijn verplicht mee te denken, tenzij het bedrijfsbelang ernstig wordt geschaad.
Heb jij al nagedacht over hoe jij je ouderschapsverlof wilt inzetten? Of ben je al begonnen met opnemen? Laat jouw ervaringen, tips of vragen achter in de reacties en help andere ouders een goede keuze te maken!
Geef een reactie